15 kwietnia 2016 r. w Pizzburgu odbyło się otwarte spotkanie w ramach Obywatelskiego Monitoringu Pyłu. Głównym tematem dyskusji była poprawa jakości powietrza w gminie Nowy Tomyśl. Warto podkreślić, że oprócz organizatorów i mieszkańców zaangażowanych w problem, w spotkaniu wzięli udział nowotomyscy radni, którzy również czują ciężar odpowiedzialności w walce o obniżenie stężenia pyłów zawieszonych.
Wśród poruszanych tematów znalazła się analiza oficjalnych wyników pomiarów Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. W 2015 roku Nowy Tomyśl przekroczył dopuszczalną dobową normę poziomu niebezpiecznych substancji w powietrzu przez 85 dni co powoduje, że nasza gmina jest absolutnym rekordzistą w województwie.
Obecnie dysponujemy już pomiarami z marca 2016 i mamy całkowitą pewność, że problem eskaluje. tym bardziej, że rozpoczęcie sezonu grzewczego dopiero przed nami. Z oficjalnego oświadczenia Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że Nowy Tomyśl dysponuje najdokładniejszym sposobem pomiaru tzw. metodą grawimetryczną (manualną). Wyniki otrzymuje się poprzez zmierzenie różnicy wag materiału przed i po wyciągnięciu z pobornika, z dokładnością 0.000001 g. W stosowanej metodzie można również oznaczyć metale ciężkie takie jak kadm, nikiel i arsen. Od początku roku przekroczyliśmy dopuszczalną dobową normę zapylenia przez 45 dni. Sytuacja jest zatrważająca.
Co możemy zrobić?
Na spotkaniu przedstawionych zostało kilka pomysłów na walkę z zapyleniem i smogiem. Najważniejszym punktem była prezentacja prototypowych urządzeń – mierników stężenia pyłów zawieszonych PM2.5 i PM10. Mieszkańcy mieli okazję przyjrzeć się rozwiązaniu, posłuchać o drodze jaką należało przebyć, aby wybrać najtańsze i najbardziej odporne na warunki pogodowe środki. Przygotowane przez Obywatelski Monitoring Pyłu pierwsze urządzenia rozpoczęły już swoją pracę a wstępne wyniki pomiarów można śledzić na stronie:
http://powietrze.obywatelskint.pl/
W następnej kolejności planowana jest akcja ulotkowa, akcja plakatowa oraz seria spotkań z autorytetami i specjalistami ochrony środowiska, którzy mogliby w najlepszy sposób wyjaśnić dlaczego zapylenie jest takie groźne dla naszego zdrowia oraz jakie działania warto podejmować, aby z nim walczyć. Przewodniczący Rady Miejskiej Marcin Brambor podejmie się próby zaproszenia przedstawiciela WIOŚ z Poznania, który poprowadziłby spotkanie i prelekcję dla mieszkańców naszej gminy.
Ciekawym pomysłem są banery informacyjne, na których ręcznie można wpisywać stężenie pyłów zawieszonych oraz podawać inne warunki pogodowe takie jak temperatura, wilgotność czy ciśnienie. W planach jest również powstanie aplikacji na smartfony i tablety, dzięki której moglibyśmy zgłaszać rejony zagrożone zapyleniem oraz dowiedzieć się w jakie części miasta warto wybrać się na spacer lub bieganie.
Rozwój akcji monitoringu gminy zakłada instalację najmniej 10 urządzeń pomiarowych, również z uwzględnieniem obszarów wiejskich. Koszt materiałów potrzebnych do zbudowania jednego miernika to około 300zł. Bardzo ważne jest powstanie grupy integrującej się wokół problemu, bowiem tylko w ten sposób można sprawnie przeprowadzić gminną kampanię społeczną, zaplanować spotkania ze specjalistami i zebrać fundusze na jej realizację.
Innym problemem poruszanym w dyskusji był także sposób prezentacji wyników pomiarów na stronie internetowej czy aplikacji, tak aby w zgrabny i czytelny sposób informować mieszkańców co do jakości powietrza, ale również umożliwić przegląd danych historycznych. Tło strony internetowej automatycznie przybiera kolor informujący o jakości powietrza, tak, że wchodząc na stronę od razu wiemy czy problem obecnie występuje.
Planowane akcje związane są również ze zbieraniem środków pieniężnych na ekologiczną akcję uświadamiającą zagrożenie wynikające z wysokiego poziomu pyłu zawieszonego. W związku z powyższym ruszyła zbiórka publiczna, zarejestrowana pod nr zgłoszenia 2016/982/KS. Zebrane fundusze publikowane są na stronie internetowej zbiórki wraz z pełną (anonimową) listą wpłat.
12
Finałem spotkania było omówienie środków zaradczych, które może podjąć samodzielnie każdy z mieszkańców. Jest to między innymi zmiana sposobu palenia opału, która pozwoli na zmniejszenie emisji przy jednoczesnej oszczędności do 30%. Wystarczyć zmienić nawyki. Innym sposobem jest zastosowanie tzw. „rury wezyra”, która w podobny sposób eliminuje szkodliwe substancje spalania. Ostatecznie możliwe jest skorzystanie z dwóch programów zakładających dofinansowanie do przedsięwzięć termomodernizacji lub zakupu i montażu instalacji odnawialnych źródeł energii. Są to programy RYŚ oraz PROSUMENT, które w naszej gminie jeszcze nie wystartowały.
Reasumując, trwa zbieranie funduszy na pełną kampanię społeczną, zbudowanie pozostałych mierników stężenia zapylenia oraz uruchomienie kanałów informacyjnych, pozwalających na zapoznanie się pomiarami oraz metodami walki z niską emisją. Organizatorzy spotkania wystąpią również z krótkim podsumowaniem opracowanych środków zaradczych na najbliższej sesji Rady Miasta, która odbędzie się 25 kwietnia 2016 o godzinie 14.00.