[To tekst napisany w styczniu 2017, ale nie był publikowany wcześniej na obywatelski.pl]
Nagranie ze spotkania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z 25 stycznia 2017, gdzie dyskutowano o ograniczeniach prawa do informacji. Temat poruszono na początku spotkania, a czas jaki mu poświęcono to zaledwie 30 min.
Tutaj nagranie, Tutaj protokół
A pod tym linkiem również skrót z posiedzenia:
Podobnie jak w przypadku NCRSO (Narodowe Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego) słuchając nagrania czuję dysonans pomiędzy świetlistymi planami Ministerstwa Cyfryzacji, a tłem jest:
- przygwożdżenie TK
- ustawa o Policji
- demontaż służby cywilnej
- „reforma” szkolnictwa
itp
Najpierw głos zajęły Agata Chmura (od 00:04:01) i Maja Chmura (od 00:17:54) z Ministerstwa Cyfryzacji. Przedstawiały plany dotyczące cyfrowego udostępniania danych. W skrócie: rozwijanie portalu danepubliczne.gov.pl, w każdym urzędzie powołany będzie osoba ds. otwartości danych, przygotowano strategię, która ma doprowadzić do otwartości danych publicznych. Plany brzmią imponująco.
Później swoje przemyślenia przedstawił Maciej Kiełbus (od 00:25:40 do 00:34:20), który reprezentował stronę samorządową. [partner w Kancelarii Prawnej Ziemski & Partners, która prowadzi portal „Prawo dla samorządu„]
Rzuciły mi się “w uszy” następujące hasła z jego wypowiedzi:
- „nadużycie prawa do informacji”
- „nękanie wnioskami o udostępnianie informacji publicznej”
- „dezorganizacja urzędów poprzez składanie uciążliwych wniosków”
- wprowadzenie „klauzuli nadmiernego obciążenia”
- definicja „niepoważnego wniosku o udostępnienie informacji publicznej”
- definicja informacji publicznej
- definicja informacji przetworzonej
- cennik za udostępnienie informacji publicznej
Maciej Kiełbus (mówił, że:
- wartości są realizowane za pomocą UDiP zostaną zachowane
- „obywatel jest w centrum, ale to nie jest jedyna wartość, którą trzeba brać pod uwagę”
I tu mi uśmiech zgasł z twarzy.
Podkreślał, że:
- potrzeba zmian w ustawie, ponieważ sama ustawa obrosła w sposób drastyczny w orzecznictwo: „ustawy nie da się stosować nie odwołując się do niezwykle niejednolitego orzecznictwa”, „ustawa stała się nieczytelna”. Przegląd ustawy jest niezbędny z uwzględnieniem dotychczasowego orzecznictwa, praktyki organów i „interesariuszy” różnych organizacji, należy usprawnić ustawę bez ograniczania prawa do informacji, ale wyeliminować czynniki, które utrudniają działanie podmiotów publicznych
- Dalej rozwinął myśl:
- określenie, co jest informacją publiczną w kontekście np. tzw. “dokumentów wewnętrznych”
- określenie zakresu podmiotowego; przykład: sądy uznają np. stowarzyszenia JST (jednostki samorządu terytorialnego) są podmiotem UDiP, ale przecież one nie realizują zadań publicznych
- co to jest informacja przetworzona
- dużo mówił o paraliżu spowodowanym “nadużywaniem” informacji publicznej podał przykład np. klauzuli
„Za wnioskami o dostęp informacji nie zawsze stoją te wartości, które uzasadniały wprowadzenie art 61 Konstytucji i później UDiP. Bardzo często ta ustawa jest nadużywana w celach handlowych, komercyjnych”.„Jest to zwykła forma nękania”, „oręż w bieżącej walce politycznej”, „oczywiście są to sytuacje jednostkowe, ale niezwykle absorbujące”.
I podał ogólny przykład: małe urzędy gminy i osoby, które takimi wnioskami skutecznie dezorganizują działanie urzędu. [Proszę jednak o podanie konkretnego przykładu :)]
Konkluzja: należy wyeliminować „nadużywanie” UDIP.
Sugerował, aby wprowadzić wzorce europejskie czyli:
- klauzula nadmiernego obciążenia w działaniu urzędów
- publicznych wprowadzenie pojęcia “wniosków niepoważnych”.
„Odpłatność za informację publiczną”: co do zasady wniosek ma być odformalizowany i realizacja bezpłatna, ale jeżeli przygotowanie wszystkich materiałów wiąże się ze znacznymi nakładami to…
I w 00:32:05 minucie nagrania:
„Doskonale wiecie, że w jeden wieczór można nie tylko pod względem organizacyjnym sparaliżować funkcjonowanie urzędu wnioskami o dostęp do informacji publicznej, ale także znacząco nadwyrężyć budżet danej jednostki żądając przygotowania określonych dokumentów”
Dalej padła sugestia wprowadzenia cennika.
00:37:00 KONIEC